ساز پیانو یکی از محبوب‌ترین و پرکاربردترین سازهای موسیقی در جهان است که به دلیل وسعت صوتی گسترده و توانایی اجرای همزمان ملودی و هارمونی، در سبک‌های مختلف موسیقی از کلاسیک تا جاز و پاپ استفاده می‌شود. پیانو از خانواده‌ی سازهای کلاویه‌ای (کیبوردی) و زهی-کوبه‌ای است و با فشار دادن کلیدها (کلاویه‌ها) نواخته می‌شود. در ادامه به توضیحات بیشتری درباره این ساز می‌پردازیم:
طول کلی: طول پیانو گرند معمولاً بین ۱٫۵ تا ۳ متر است، در حالی که طول پیانو دیواری معمولاً بین ۱ تا ۱٫۵ متر است. وزن: وزن پیانو گرند معمولاً بین ۲۵۰ تا ۵۰۰ کیلوگرم است، در حالی که وزن پیانو دیواری معمولاً بین ۱۵۰ تا ۲۵۰ کیلوگرم است. وسعت صوتی: وسعت صوتی پیانو حدود ۷ اکتاو است.
صدای پیانو بسیار گرم، گیرا و پراحساس است. این ساز قابلیت بیان احساسات عمیق و عرفانی را دارد و به همین دلیل در موسیقی‌های کلاسیک و عرفانی بسیار استفاده می‌شود. وسعت صوتی پیانو حدود ۷ اکتاو است که به نوازنده امکان اجرای ملودی‌های متنوع و پیچیده را می‌دهد.
جنس: بدنه‌ی پیانو معمولاً از چوب‌های مرغوب مانند چوب افرا، راش یا ماهون ساخته می‌شود. این چوب‌ها به دلیل استحکام و خاصیت ارتعاشی مناسب، برای تولید صدای گرم و رسا انتخاب می‌شوند.
شکل: پیانو در دو نوع اصلی ساخته می‌شود:
۱. پیانو گرند (رویال): این نوع پیانو بزرگ‌تر است و سیم‌ها به صورت افقی قرار گرفته‌اند. پیانو گرند معمولاً در سالن‌های کنسرت و استودیوهای حرفه‌ای استفاده می‌شود.
۲. پیانو دیواری (آپ-right): این نوع پیانو کوچک‌تر است و سیم‌ها به صورت عمودی قرار گرفته‌اند. پیانو دیواری برای استفاده در منازل و فضاهای کوچک مناسب است.
تعداد سیم‌ها: پیانو معمولاً ۲۲۰ تا ۲۳۰ سیم دارد که از جنس فولاد با روکش مس یا برنج هستند.
کوک سیم‌ها: سیم‌های پیانو به نت‌های مختلف کوک می‌شوند و هر نت ممکن است توسط یک، دو یا سه سیم تولید شود.
جنس: چکش‌های پیانو از چوب ساخته می‌شوند و سر آن‌ها با نمد پوشیده شده است.
وظیفه: چکش‌ها با فشار دادن کلیدها به سیم‌ها ضربه می‌زنند و صدا تولید می‌کنند.
پدال ساستین (سمت راست): این پدال باعث می‌شود صدا پس از رها کردن کلیدها ادامه پیدا کند.
پدال سافت (سمت چپ): این پدال باعث می‌شود صدا نرم‌تر و آرام‌تر شود.
پدال سوستنوتو (وسط): این پدال در برخی پیانوها وجود دارد و باعث می‌شود فقط نت‌هایی که در لحظه‌ی فشرده شدن پدال گرفته شده‌اند، ادامه پیدا کنند.
پیانو با فشار دادن کلیدها (کلاویه‌ها) نواخته می‌شود. نوازنده با هر دو دست به کلیدها ضربه می‌زند و با تغییر شدت و سرعت ضربه، احساسات مختلف را در موسیقی بیان می‌کند.
نوازنده می‌تواند با استفاده از پدال‌ها، صداهای مختلفی ایجاد کند و به موسیقی عمق و غنا ببخشد.
صدای پیانو بسیار گرم، گیرا و پراحساس است. این ساز قابلیت بیان احساسات عمیق و عرفانی را دارد و به همین دلیل در موسیقی‌های کلاسیک و عرفانی بسیار استفاده می‌شود.
وسعت صوتی پیانو حدود ۷ اکتاو است که به نوازنده امکان اجرای ملودی‌های متنوع و پیچیده را می‌دهد.
پیانو گرند (رویال): این نوع پیانو بزرگ‌تر است و سیم‌ها به صورت افقی قرار گرفته‌اند. پیانو گرند معمولاً در سالن‌های کنسرت و استودیوهای حرفه‌ای استفاده می‌شود.
پیانو دیواری (آپ-right): این نوع پیانو کوچک‌تر است و سیم‌ها به صورت عمودی قرار گرفته‌اند. پیانو دیواری برای استفاده در منازل و فضاهای کوچک مناسب است.
پیانو دیجیتال: این نوع پیانو از تکنولوژی دیجیتال استفاده می‌کند و می‌تواند به آمپلی‌فایر یا کامپیوتر متصل شود. پیانو دیجیتال بیشتر در موسیقی پاپ و جاز استفاده می‌شود.
پیانو در موسیقی کلاسیک، به‌ویژه در ارکسترهای سمفونیک، نقش مهمی دارد.
این ساز به عنوان ساز تکنوازی یا همراهی‌کننده با دیگر سازها مانند ویولن، ویولن سل و کنترباس استفاده می‌شود.
پیانو در موسیقی‌های فولکلور، جاز و پاپ نیز بسیار پرکاربرد است.
ولفگانگ آمادئوس موتسارت: از نوازندگان برجسته‌ی پیانو در دوران کلاسیک.
لودویگ فان بتهوون: از نوازندگان مشهور پیانو در دوران رمانتیک.
فرانتس لیست: از نوازندگان معاصر پیانو که در ترویج این ساز نقش مهمی داشته است.
پیانو به دلیل صدای گرم و گیرایش، برای بیان احساسات عمیق و عرفانی بسیار مناسب است.
این ساز قابلیت اجرای تحریرها و نغمه‌های پیچیده را دارد و به همین دلیل در موسیقی کلاسیک بسیار پرکاربرد است.
طول کلی: طول پیانو گرند معمولاً بین ۱٫۵ تا ۳ متر است، در حالی که طول پیانو دیواری معمولاً بین ۱ تا ۱٫۵ متر است.
وزن: وزن پیانو گرند معمولاً بین ۲۵۰ تا ۵۰۰ کیلوگرم است، در حالی که وزن پیانو دیواری معمولاً بین ۱۵۰ تا ۲۵۰ کیلوگرم است.
وسعت صوتی: وسعت صوتی پیانو حدود ۷ اکتاو است.
ساز پیانو به عنوان یکی از سازهای محبوب و پرکاربرد در جهان، نه تنها در موسیقی کلاسیک، بلکه در فرهنگ و هنر جهانی نیز جایگاه ویژه‌ای دارد. این ساز با صدای منحصر به فردش، شنونده را به دنیای زیبای موسیقی می‌برد.
